Lekomania, czyli uzależnienie od leków, to poważny problem zdrowotny, który dotyka coraz więcej osób. Często zaczyna się niewinnie – od przepisanych przez lekarza tabletek na ból, bezsenność. Bywa, że pacjent trafia do lekarza psychiatry i dostaje leki doraźnie, jednak zaczyna ich używać w niebezpieczny sposób. Z czasem zażywanie leków wymyka się spod kontroli, a organizm domaga się coraz większych dawek.
Często też uzależnienie od leków rozwija się w następstwie prób odstawienia innych substancji. Osoby próbujące zerwać z nałogiem sięgają po leki, by stłumić objawy odstawienne i złagodzić głód narkotykowy lub alkoholowy.
Jak rozpoznać lekomanię u siebie lub bliskiej osoby i co zrobić, gdy podejrzewamy uzależnienie?
Objawy, które powinny wzbudzić niepokój:
- wzrost tolerancji – potrzeba zażywania coraz większych dawek leku, aby osiągnąć ten sam efekt.
- objawy odstawienne – pojawienie się nieprzyjemnych dolegliwości fizycznych i psychicznych po zaprzestaniu lub zmniejszeniu dawki leku (np. bóle głowy, nudności, drżenie, lęk, bezsenność), Szczególnie niepokojące jest wystąpienie tych objawów u osób, które próbują odstawić alkohol lub narkotyki, a zaczynają zażywać leki bez wyraźnych wskazań medycznych.
- Utrata kontroli nad zażywaniem – niemożność ograniczenia ilości i częstotliwości przyjmowania leków mimo chęci,
- kontynuacja zażywania pomimo negatywnych konsekwencji – problemy w pracy, szkole, relacjach z bliskimi,
- ukrywanie zażywania leków – próby ukrycia przed bliskimi ilości i częstotliwości przyjmowania leków. Dotyczy to również ukrywania faktu zamiany jednego nałogu na drugi.
- “Doctor shopping” = poszukiwanie kolejnych lekarzy, aby uzyskać przepis na lek, gdy poprzedni odmówił. Często spotykane u osób uzależnionych, które manipulują lekarzami, by zdobyć upragnione substancje.
Lekomania – jak leczyć?
Uzależnienie od leków, szczególnie w kontekście zamiany innych nałogów, to choroba, która wymaga specjalistycznego leczenia. Kluczowe jest tutaj podejście, uwzględniające pierwotne uzależnienie i dążące do ustalenia przyczyny skłonności do wpadania w nałóg. Nie należy wstydzić się proszenia o pomoc. Im szybciej podejmie się leczenie, tym większe szanse na powrót do zdrowia.
Etapy leczenia:
- Detoksykacja: Proces oczyszczania organizmu z leków, który powinien odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza. W przypadku zamiany nałogów, detoksykacja musi uwzględniać zarówno leki, jak i pierwotną substancję uzależniającą (alkohol, narkotyki).
- Terapia: Psychoterapia jest kluczowym elementem leczenia lekomanii. Pomaga zrozumieć przyczyny uzależnienia, nauczyć się radzić sobie z emocjami i stresem bez sięgania po substancje psychoaktywne oraz zmienić destrukcyjne wzorce myślenia i zachowania. Terapia może być indywidualna, grupowa lub rodzinna. W przypadku zamiany nałogów, terapia musi skupić się na pierwotnych przyczynach uzależnienia.
- Wsparcie farmakologiczne: W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki wspomagające leczenie, np. łagodzące objawy odstawienne. Należy jednak zachować szczególną ostrożność, aby nie doprowadzić do kolejnego uzależnienia.
Gdzie szukać pomocy?
Samodzielne próby odstawienia leków, szczególnie w przypadku uzależnienia, mogą być niebezpieczne i prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, a nawet śmierci. Objawy odstawienne bywają bardzo silne i trudne do zniesienia bez fachowej pomocy. Lekomania powinna być leczona w ośrodku zamkniętym, który zapewnia bezpieczne i kontrolowane odstawienie leków pod nadzorem lekarza.
Jeśli czujesz, że nie radzisz sobie z zażywaniem, zadzwoń pod nr 602 141 942, porozmawiamy co możemy zrobić, aby pomóc wrócić Ci do życia bez zażywania substancji.